Tiêu chảy là một trong những vấn đề thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ trong độ tuổi từ 6 tháng đến 2 tuổi. Trẻ bị tiêu chảy dễ rơi vào tình trạng chán ăn, sụt cân dẫn đến suy dinh dưỡng. Do vậy ba mẹ cần đặc biệt quan tâm, chăm sóc và duy trì thực đơn dinh dưỡng để giúp bé phục hồi, lấy lại cảm giác ngon miệng. Vậy trẻ em bị tiêu chảy nên ăn gì và kiêng gì? Cùng các bác sĩ chuyên khoa giải đáp qua bài viết sau đây.
Nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy ở trẻ nhỏ
Tiêu chảy là tình trạng trẻ đi ngoài nhiều hơn bình thường, phân lỏng như nước, có dịch nhầy và có mùi hôi khó chịu. Tình trạng này có thể kéo dài đến 14 ngày, trong đó, các triệu chứng sẽ bắt đầu xuất hiện ồ ạt trong 2-3 ngày đầu. Điều quan trọng nhất khi trẻ bị tiêu chảy là xác định nguyên nhân khiến trẻ bị tiêu chảy đẻ có phương hướng điều trị và chăm sóc an toàn và phù hợp.
Một số nguyên nhân dẫn đến trẻ bị tiêu chảy có thể kể đến như:
- Trẻ ăn phải thức ăn không đảm bảo vệ sinh, không được chế biến cẩn thận, có nhiễm vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
- Trẻ bị dị ứng với thực phẩm, cơ thể bé không tự chuyển hóa protein và dung nạp các loại đường.
- Trẻ ăn uống không khoa học, ăn dồn dập quá nhiều thức ăn dẫn đến hệ tiêu hóa bị tác động xấu.
- Trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt: bánh, kẹo, các thực phẩm chứa đường hóa học,…
Ngoài ra, trẻ có thể bị tiêu chảy do mắc một số bệnh lý như nhiễm trùng hệ hô hấp, hội chứng kích ruột, viêm ruột,… hoặc do sử dụng một số loại thuốc kháng sinh.
Trẻ em bị tiêu chảy nên ăn gì?
Trẻ em bị tiêu chảy thường lười ăn, còi cọc, sụt cân dẫn đến suy dinh dưỡng. Tình trạng tiêu chảy kéo dài dễ dẫn đến cơ thể bị mất nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình phát triển của trẻ. Để cải thiện tình trạng này, ba mẹ cần có thực đơn dinh dưỡng hợp lý và chia nhỏ bữa ăn để trẻ hấp thụ tốt hơn.
Vậy trẻ em bị tiêu chảy nên ăn gì? Theo các bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng, đối với trẻ nhỏ, ba mẹ có thể bổ sung một số thực phẩm sau vào thực đơn cho bé để cải thiện tình trạng tiêu chảy.
Gừng
Gừng được xem là thần dược trong việc hỗ trợ và điều trị các bệnh về tiêu hóa. Trong tiêu chảy, gừng có tác dụng giảm nhu động ruột, giúp chất thải đi qua đường tiêu hóa chậm hơn. Ngoài ra gừng còn giảm quá trình sinh hơi của vi khuẩn ở dạ dày, ruột. Từ đó giảm nhẹ các triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy hay đầy hơi.
Các bậc phụ huynh có thể mua gừng tại các chợ hoặc siêu thị, gọt vỏ và xắt lát mỏng, vệ sinh sạch sẽ, có thể ngâm trong nước muối để loại bỏ vi khuẩn. Sau đó, đun nước sôi và thả vài lát gừng vào, để nguội rồi cho bé uống. Điều này giúp cung cấp nước cho cơ thể, cải thiện tình trạng tiêu hóa ở trẻ và giúp bé thoải mái, dễ chịu hơn.
Gạo trắng
Ăn gạo trắng giúp cơ thể dễ tiêu hóa, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như: tạo điều kiện cho lợi khuẩn phát triển, giúp nhu động ruột hoạt động bình thường, làm se và giúp phân cứng hơn, từ đó, giảm nhẹ các triệu chứng tiêu chảy.
Ngoài ra, thành phần của gạo trắng chứa carbohydrate giúp cung cấp năng lượng dồi dào cho các hoạt động hàng ngày của trẻ. Do đó, mẹ nên thêm gạo trắng vào thực đơn cho trẻ khi bị tiêu chảy bằng cách nấu cháo bằng gạo trắng, nấu cơm trắng,… Lưu ý dành cho ba mẹ là nên sử dụng gạo trắng, tránh dùng gạo lứt bởi gạo lứt chứa nhiều chất xơ, dễ làm tình trạng tiêu chảy của bé tồi tệ hơn.
Các món súp hoặc cháo
Khi bé bị tiêu chảy, ba mẹ nên cho bé ăn các loại thực phẩm chế biến dưới dạng cháo hoặc súp. Súp và cháo được nấu loãng, mềm sẽ giúp trẻ dễ tiêu hóa, bù nước, đồng thời cung cấp chất dinh dưỡng cho trẻ, giúp trẻ nhanh khỏi bệnh. Một số món cháo hay được các mẹ nấu cho trẻ khi bị tiêu chảy: cháo gà, cháo thịt bằm,…
Trẻ em bị tiêu chảy nên ăn gì? Bánh mì
Bánh mì là thực phẩm ba mẹ có thể bổ sung vào thực đơn ăn uống của trẻ khi bị tiêu chảy. Ăn bánh mì sẽ giúp trẻ cảm thấy no mà không bị đầy bụng, khó tiêu. Ngoài ra, bánh mì còn có khả năng giữ nước trong cơ thể, giảm tình trạng đi ngoài nhiều lần ở trẻ.
Khi cho trẻ ăn bánh mì, ba mẹ có thể sử dụng thêm một số loại bơ ăn kèm để giúp bé ăn ngon miệng hơn, tăng cường dinh dưỡng và hỗ trợ tốt trong việc phục hồi hệ tiêu hóa của trẻ.
Các loại thịt
Trẻ bị tiêu chảy thường dễ mất cân bằng dinh dưỡng dẫn đến suy nhược cơ thể, do đó ba mẹ cần bổ sung các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Thịt là nguồn thực phẩm cung cấp protein giúp cơ thể khỏe mạnh và cân bằng các dưỡng chất. Khi trẻ bị tiêu chảy, ba mẹ cần cung cấp protein cho trẻ thông qua đa dạng các loại thịt như: thịt nạc lợn, thịt gà, thịt bò,…
Tuy nhiên, khi chế biến thịt cho bé ba mẹ cần lưu ý vệ sinh sạch sẽ, tránh các vi khuẩn gây bệnh. Đồng thời, nên ninh nhừ, nấu cùng cháo, hấp hoặc luộc thịt cho trẻ, tránh các món chiên xào nhiều dầu mỡ gây cản trở hệ tiêu hóa khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.
Khoai tây
Khoai tây là thực phẩm không thể thiếu trong thực đơn của trẻ khi điều trị bệnh tiêu chảy. Với thành phần chứa nhiều tinh bột, kali và các chất xơ hòa tan, khoai tây giúp tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa, đồng thời cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết. Việc ăn các món ăn được chế biến từ khoai tây như khoai tây luộc, súp khoai tây, khoai tây hầm,… sẽ giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và cải thiện tình trạng tiêu chảy của trẻ. Do đó, khi trẻ bị tiêu chảy, mẹ nên bổ sung khoai tây vào chế độ ăn uống của trẻ.
Một số loại trái cây
Bổ sung các loại trái cây vào thực đơn dinh dưỡng của trẻ không những cải thiện tình trạng tiêu chảy mà còn tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể phát triển toàn diện và khỏe mạnh. Một số loại trái cây các bậc phụ huynh có thể đưa vào bữa ăn của trẻ để cải thiện tình trạng tiêu chảy như: chuối, táo, ổi, hồng xiêm,…Trong các loại hoa quả này có chứa nhiều chất xơ hòa tan pectin, vitamin C, kali, photpho giúp tăng cường hệ miễn dịch, cân bằng điện giải đồng thời cải thiện triệu chứng đi ngoài của trẻ.
Sữa chua
Sữa chua là thực phẩm hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa thường được nhiều gia đình sử dụng. Thông thường, tình trạng tiêu chảy ở trẻ được gây ra do sự mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột khiến vi khuẩn có hại tăng nhanh. Tuy nhiên, bằng cách giải phóng hàng tỷ lợi khuẩn vào hệ thống đường ruột, sữa chua sẽ giúp cân bằng lại hệ thống vi sinh này, hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm nhẹ tình trạng tiêu chảy.
Trẻ em bị tiêu chảy nên kiêng ăn gì?
Bên cạnh việc bổ sung các loại thực phẩm nên ăn dành cho trẻ, ba mẹ cũng cần biết thêm một số loại thực phẩm kiêng kị khi trẻ bị tiêu chảy để tránh tình trạng bệnh nặng hơn và xảy ra những rủi ro không mong muốn. Dưới đây là một số những thực phẩm các bậc phụ huynh nên tránh hoặc hạn chế cho trẻ sử dụng khi bị tiêu chảy.
Sữa và một số chế phẩm từ sữa chứa lactose
Trong một số trường hợp, trẻ có thể mắc các bệnh lý liên quan đến việc dung nạp lactose hay dị ứng đạm sữa bò khiến trẻ bị tiêu chảy. Do đó, khi trẻ bị tiêu chảy, bố mẹ vẫn nên cho trẻ uống sữa nhưng lưu ý phải chọn loại sữa không chứa lactose và không dùng các sản phẩm làm từ sữa bò nếu trẻ bị dị ứng đạm sữa bò. Mẹ có thể gặp bác sĩ hoặc các chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn các loại sữa mà trẻ có thể dùng.
Các loại nước giải khát công nghiệp và nước ép
Nước giải khát công nghiệp chẳng hạn như: coca, pepsi,… chứa hàm lượng đường rất lớn, gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa của trẻ, dẫn đến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, ba mẹ không nên cho trẻ uống nước ép hoặc ăn một số loại trái cây như mận, đào, lê,… những loại trái cây này chứa nhiều loại đường, gây khó khăn trong việc tiêu hóa. Do vậy, ba mẹ không nên cho trẻ uống nước ép có quá nhiều đường hoặc các loại nước giải khát công nghiệp.
Các loại thủy hải sản
Trẻ bị tiêu chảy không nên ăn các loại hải sản, bởi thành phần hải sản chứa nhiều protein dễ gây ra tình trạng dị ứng, đau bụng và nôn trớ ở trẻ. Ngoài ra, trên bề mặt của các loại hải sản còn chứa nhiều chất nhầy, nếu không được sơ chế kỹ lưỡng có thể làm ảnh hưởng đến đường ruột, sản sinh ra các vi khuẩn gây cản trở quá trình điều trị tiêu chảy cho bé.
Thực phẩm nhiều dầu mỡ
Các loại thực phẩm chế biến chiên, xào chứa nhiều dầu mỡ như: khoai tây chiên, thịt chiên, thịt xào,… gây ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa và sức khỏe của trẻ. Chúng làm suy yếu hệ vi sinh đường ruột và là nguyên nhân khiến trẻ bị đau bụng, đầy hơi và tiêu chảy. Do đó, ba mẹ không nên cho trẻ ăn nhiều các thực phẩm chiên xào, nhất là khi trẻ đang bị tiêu chảy.
Các loại thực phẩm có nhiều xơ hoặc ít chất dinh dưỡng như các loại rau thô
Ba mẹ không nên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ trong thực đơn dinh dưỡng của trẻ. Bởi hàm lượng chất xơ có trong các loại rau thô sẽ làm cho trẻ đi ngoài nhiều hơn, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và giảm khả năng điều trị tiêu chảy ở trẻ. Thay vào đó, ba mẹ có thể bổ sung thêm chất xơ cho trẻ bằng cách sử dụng các loại rau chứa nhiều chất dinh dưỡng mà không ảnh hưởng xấu đến quá trình tiêu hóa như: rau ngót, rau sam, rau thì là, lá mơ,…
Bài viết trên đã giải đáp câu hỏi “Trẻ em bị tiêu chảy nên ăn gì và kiêng gì” cho các bậc phụ huynh đã, đang và sắp làm ba mẹ. Để ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy ở trẻ, ba mẹ cần có lối sống lành mạnh, thói quen sinh hoạt điều độ và ăn uống khoa học. Hy vọng các bậc phụ huynh có thêm nhiều thông tin bổ ích trong việc duy trì thực đơn dinh dưỡng và phát triển sức khỏe cho bé yêu của mình.
